مختصات:  ۳۸°۵۲′۵۹″ شمالی ۷۷°۰′۵۹″ غربی                                                      

ادارهٔ ملی هوانوردی و فضایی (به انگلیسی: National Aeronautics and Space Administration) یا سازمان ملی هوانوردی و فضایی(به انگلیسی: National Aeronautics and Space Agency) به اختصار ناسا (به انگلیسی: NASA) سازمان فضایی ملی ایالات متحدهٔ آمریکااست. در زمان جنگ سرد و پس از پرتاب ماهوارهٔ اسپوتنیک-۱ توسط اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی به فضا، آمریکا به فکر ایجاد سازمان فضایی ملی خود افتاد و ناسا در ۲۹ ژوئیهٔ ۱۹۵۸ با امضای رئیس‌جمهور وقت دوایت آیزنهاور جای کمیتهٔ رایزنی ملی هوانوردی آمریکا (ناکا) را گرفت و بنیادگذاری‌شد. توماس کیت گلنان به عنوان نخستین مدیر ناسا و هیو لاتیمر درایدن به عنوان معاون او برگزیده‌شد و فعالیت رسمی ناسا از ۱ اکتبر ۱۹۵۸ آغاز شد. نخستین ماهوارهٔ فضایی ناسا نیز اکسپلورر ۱ بود.

ناسا کار خود را با نورث امریکن ایکس-۱۵ آغاز شد و هشت خلبان در این پروژه توانستند خود را به زیر مدار زمین برسانند. در ۱۲ آوریل ۱۹۶۲،یوری گاگارین اهل شوروی با فضاپیمای وستوک-۱ به فضا پرتاب‌شد و تبدیل به نخستین انسان فضانورد جهان شد. حدود یک ماه بعد در ۵ مه،آلن شپارد با مرکوری-رادستون ۳ از پروژهٔ مرکوری به فضا پرتاب‌شد و تبدیل به نخستین فضانورد آمریکایی شد. در ۲۰ فوریهٔ ۱۹۶۲، جان گلن بامرکوری-اطلس ۶ به فضا پرتاب‌شد و در کمتر از ۵ ساعت، ۳ بار پیرامون کرهٔ زمین گردید و تبدیل به نخستین آمریکایی شد که پیرامون زمین می‌گردد. پروژهٔ جمینای نیز دستاوردهایی مانند نخستین مانور مداری، اتصال و پهلوگیری فضاپیما و نخستین راهپیمایی فضایی آمریکا به همراه داشت.

پس از پروژهٔ جمینای، ناسا پروژهٔ آپولو را ساخت که این پروژه یکی از شناخته‌شده‌ترین پروژه‌های علمی تاریخ آمریکا و جهان بوده‌است. در ۲۱ ژوئیهٔ ۱۹۶۹، نیل آرمسترانگ و باز آلدرین در طول مأموریت آپولو ۱۱ بر کرهٔ ماه گام نهادند و تبدیل به نخستین انسان‌هایی شدند که بر ماه گام می‌نهند. طی پروژهٔ آپولو، ۱۲ مرد بر ماه گام نهادند. پس از مأموریت آپولو ۱۷ که بازپسین سفر بشر به ماه بود، دیگر پای هیچ انسانی به ماه نرسید. اسکای‌لب نخستین ایستگاه فضایی آمریکا بود و ایستگاهی ملی بود. در سال ۱۹۷۵، ناسا و سازمان فضایی فدرال روسیه پروژه‌ای مشترک به نام پروژهٔ آزمایشی آپولو–سایوز انجام‌دادند که این پروژه نخستین مأموریت فضایی بین‌المللی بود. از سال ۱۹۸۱ تا ۲۰۱۱، ناسا پروژه‌ای به نام برنامه شاتل‌های فضایی را اجرا کرد و این پروژه شامل ۱۳۵ پرواز فضایی بود و فاجعه‌های چلنجر و کلمبیا را به همراه داشت. ناسا در ایستگاه فضایی بین‌المللی مشارکت دارد. به غیر از ناسا، ۱۵ عضو دیگر که ۱۱ عضو از آن‌ها اعضای سازمان فضایی اروپا هستند، در این پروژهٔ بین‌المللی مشارکت دارند. علاوه بر فضاپیماهای سرنشین‌دار، ناسا فضاپیماهای بدون سرنشینی را نیز مانند نیوهورایزنز و مریخ‌نورد کنجکاوی به فضا پرتاب کرده‌است.

مدیر ناسا بالاترین شخص تصمیم‌گیرندهٔ این سازمان است. مدیر کنونی ناسا چارلز بولدن و معاون او لری گارور است. ناسا دارای ۱۲ مرکز مانندمرکز فرماندهی ناسا و مرکز پژوهشی ایمز است. میزان بودجهٔ سالانهٔ ناسا سیر صعودی دارد. درصد این بودجه از بودجهٔ نظام فدرالی ایالات متحدهٔ آمریکا در سال ۱۹۶۶ به اوج خود و به عدد ۴٫۴۱ رسید.

محتویات

  [نهفتن] 

• ۱ بنیادگذاری سازمان
• ۲ پروازهای فضایی
• ۲.۱ نورث امریکن ایکس-۱۵ (۱۹۶۸-۱۹۵۹)
• ۲.۲ پروژهٔ مرکوری (۱۹۶۳-۱۹۵۹)
• ۲.۳ پروژهٔ سوها (۱۹۶۶-۱۹۶۲)
• ۲.۴ پروژهٔ آپولو (۱۹۷۲-۱۹۶۱)
• ۲.۵ اسکای‌لب (۱۹۷۹-۱۹۶۵)
• ۲.۶ پروژهٔ آزمایشی آپولو–سایوز (۱۹۷۵-۱۹۷۲)
• ۲.۷ پروژهٔ شاتل فضایی (۲۰۱۱-۱۹۷۲)
• ۲.۸ ایستگاه فضایی بین‌المللی (۱۹۹۸-تاکنون)
• ۲.۹ پروژه‌های بدون سرنشین (۱۹۵۸-تاکنون)
• ۲.۱۰ فعالیت‌های اخیر
• ۳ مدیریت
• ۴ امکانات
• ۵ بودجه
• ۶ جستارهای وابسته
• ۷ پانویس
• ۸ پیوند به بیرون

توماس کیت گلنان در ۱۹ اوت ۱۹۵۸ به عنوان نخستین مدیر ناسا برگزیده‌شد.

نیروی محرکه‌ای که آمریکا را به سمت تشکیل ناسا هول‌داد، پرتاب ماهوارهٔ اسپوتنیک-۱ در ۴ اکتبر ۱۹۵۷ به فضا بود. در آن زمان کشورها (آمریکا، روسیه و هم‌پیمانان هر دو کشور) درگیر جنگ سرد و در آرزوی برتری جهانی نسبت به کشور دیگر بودند. پرتاب اسپوتنیک-۱ و مسائلی دیگر منجر شد که آمریکا به فکر ایجاد سازمانی مانند بنیاد ملی علوم، کمیسیون انرژی اتمی ایالات متحده آمریکا و کمیتهٔ رایزنی ملی هوانوردی آمریکا بیفتد. در ۲۵ نوامبر ۱۹۵۷، سناتورلیندون بینز جانسون جلساتی مبنی بر فضانوردی و فعالیت‌های موشکی آغاز کرد. این جلسات منجر شد که مجلس سنای ایالات متحده آمریکا در ۶ فوریهٔ ۱۹۵۸ کمیته‌ای در مورد فضا و هوانوردی و با هدف تشکیل یک سازمان فضایی به ریاست لیندون جانسون تشکیل‌دهد. از سوی دیگر، کنگره ایالات متحده آمریکا قصد داشت که جان ویلیام مک‌کورمک را به ریاست سازمان فضایی آمریکا برساند.^[۱]

در ۲ آوریل ۱۹۵۹، رئیس‌جمهور وقت دوایت آیزنهاور پیش‌نویس قانون تأسیس «سازمان ملی هوانوردی و فضایی» (به انگلیسی: National Aeronautics and Space Agency) را به کنگره آمریکا فرستاد. اما این نام به دستور آیلین گالووی به «مدیریت ملی هوانوردی و فضایی» (به انگلیسی: National Aeronautics and Space Administration) تغییر یافت. آیلین گالووی بر این باور بود که بسیاری از سازمان‌ها به مدیر نیاز دارند و واگذار کردن این سازمان به یک «مدیر» و تغییر نام به «مدیریت» می‌تواند قدرت بیشتری به مدیر سازمان بدهد. کنگره آمریکا پس از جلسات بهار سال ۱۹۵۸، قانون تأسیس سازمان را به تصویب رساند و رئیس‌جمهور آیزنهاور قانون تأسیس این سازمان را در ۲۹ ژوئیهٔ ۱۹۵۹ امضا کرد. با این که پنداشته می‌شد که هیو لاتیمر درایدن (رئیس سازمان رایزنی ملی هوانوردی آمریکا) به عنوان مدیر ناسا منصوب خواهد شد، اما سه هفته بعد در ۱۹ اوت ۱۹۵۸، توماس کیت گلنان به عنوان مدیر ناسا و هیو لاتیمر درایدن به عنوان معاون مدیر ناسا برگزیده‌شدند و در کاخ سفید سوگند یاد کردند. سرانجام فعالیت رسمی ناسا در ۱ اکتبر ۱۹۵۸ آغاز شد.^[۱]

نورث امریکن ایکس-۱۵ (۱۹۶۸-۱۹۵۹)[ویرایش]

نوشتار اصلی: نورث امریکن ایکس-۱۵

نیل آرمسترانگ، خلبان نورث امریکن ایکس-۱۵ کنار هواپیما ایستاده‌است.^[۸]

نورث امریکن ایکس-۱۵ هواپیمایی آزمایشی بود که بدنهٔ آن از تیتانیم سیاه ساخته شده‌بود. نوار زرد رنگ ناسا روی دم آن و ستاره و میله‌های ملی ایالات متحده آمریکا روی بال‌های آن وجود داشت و نام نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا (به انگلیسی: U.S. AIR FORCE) در دو طرف بدنهٔ آن نوشته شده‌بود. این هواپیما در سال ۱۹۵۹ توسط نورث امریکن اوییشن ساخته‌شد. پهنا و ارتفاع آن به ترتیب ۱۵/۵ متر (۵۱ فوت) و ۴ متر (۱۳ فوت) و هم‌چنین پهنای بال آن ۶/۷ متر (۲۲ فوت) و وزن ناخالص آن ۱۷٬۲۳۷ کیلوگرم (۳۸٬۰۰۰ پوند) بود.^[۸]

هشت خلبان از دوازده خلبان این هواپیما توانستند خود را به فضای زیر مدار زمین برسانند و با سرعت بیش از ۶ ماخ پرواز کنند.^[۹] ایکس-۱۵ نخستینوسیلهٔ نقلیه‌ای بود که توانست با سرعت مافوق صوت (بیشتر از ۵ ماخ) پرواز کند. این هواپیما پنجمین وسیلهٔ نقلیهٔ سریع با بیش‌ترین سرعت آن ۷٬۲۷۴ کیلومتر بر ساعت (۴٬۵۲۰ مایل بر ساعت) است و تا ارتفاع ۱۰۸ کیلومتر (۶۷ مایل) بالاتر از سطح زمین رسیده‌است.^[۱۰] ایکس-۱۵ اکنون در موزهٔ ملی هوافضای اسمیتسونین در واشینگتن، دی. سی. قرار دارد.^[۸]

پروژهٔ مرکوری (۱۹۶۳-۱۹۵۹)[ویرایش]

نوشتار اصلی: برنامه فضایی مرکوری

پرتاب فضاپیمای مرکوری-رادستون ۳ که آلن شپارد را به فضا برد. (۵ مه ۱۹۶۱)

پروژهٔ مرکوری نخستین مأموریت فضایی سرنشین‌دار ناسا بود.^[۱۱][۱۲] پروازهای فضایی مرکوری به طور کلی شامل دو دسته بود: «فضاپیماهای رادستون» برای پروازهای زیر مداری و «فضاپیماهای اطلس» برای پروازهای مداری طراحی شده‌بودند.^[۱۳] در آن زمان، رقابت فضایی میان ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی بود.^[۱۴] در ۱۲ آوریل ۱۹۶۱، یوری گاگارین با فضاپیمای وستوک-۱ به فضا پرتاب‌شد و تبدیل به نخستین انسانی شد که به مدار زمین رسیده‌است.^[۱۵] تنها حدود یک ماه بعد در ۵ مه، آلن شپارد با فضاپیمای مرکوری-رادستون ۳ به فضا پرتاب‌شد و به ارتفاع ۱۸۷ کیلومتر (۱۱۶ مایل) رسید و حدود ۱۵ دقیقه در فضا پرواز کرد و تبدیل به نخستین آمریکایی شد که به فضا رسیده‌است.^[۱۴]

در ۲۰ فوریهٔ ۱۹۶۲، جان گلن با فضاپیمای مرکوری-اطلس ۶ به فضا پرتاب‌شد و ۲۶۵ کیلومتر از سطح زمین فاصله گرفت. او در کمتر از پنج ساعت، سه بار با فضاپیما پیرامون زمین گردید و تبدیل به نخستین آمریکایی شد که پیرامون زمین می‌گردد. با این پرواز فضایی، پروژهٔ مرکوری به هدف اصلی خود، یعنی پرواز مداری رسید.^[۱۶]

پروژهٔ سوها (۱۹۶۶-۱۹۶۲)[ویرایش]

نوشتار اصلی: پروژه جمینای

ادوارد هیگینز ویت در حال راهپیمایی فضایی، جمینای ۴

جمینای یکی از پروژه‌های ناسا بود که هدف اصلی آن آزمودن تجهیزات و روش‌های مأموریت و آموزش فضانوردان برای مأموریت‌های آیندهٔ پلوتو بود. از اهداف کلی این پروژه می‌توان به پروازهای طولانی مدت (از ۵ تا ساعت تا ۱۴ روز)، آزمایش توانایی مانور فضاپیما، اتصال و پهلوگیری فضاپیماها در مدار زمین و آزمودن عملیات فضایی خارج از فضاپیما اشاره نمود. این پروژه که پل ارتباطی میان پروژه‌های مرکوری و آپولو بود، شامل ۱۲ فضاپیما می‌شد که ۲ تا از آن‌ها بدون سرنشین بود. برای این پروژه حدود ۱/۲۸ میلیارد دلار هزینه‌شد.^[۱۷]

جمینای ۳ که حامل دو فضانورد به نام‌های گاس گریسوم و جان یانگ بود، نخستین فضاپیمایی بود که مانور مداری انجام‌داد. علاوه بر این، جمینای ۳ نخستین فضاپیمای سرنشین‌دار جمینای بود.^[۱۸] جیمز مک‌دیویت و ادوارد هیگینز ویت که فضانوردان جمینای ۴ (پرتاب: ۳ ژوئن ۱۹۶۵، فرود: ۷ ژوئن ۱۹۶۵) بودند، نخستین راهپیمایی فضایی آمریکا را انجام‌دادند.^[۱۹] در حالی که پیش از آن در ۱۸ مارس ۱۹۶۵، فضاپیمای وسخود-۲ به فرماندهی پاول بلیایف و خلبانی الکسی لئونوف به فضا پرتاب‌شد و لئونوف به مدت ۱۰ دقیقه راهپیمایی فضایی کرد و نخستین راهپیمایی فضایی بشر به وقوع پیوست.^[۲۰]

پروژهٔ آپولو (۱۹۷۲-۱۹۶۱)[ویرایش]

نوشتار اصلی: برنامه فضایی آپولو

جستار وابسته: نظریه‌های توطئه فرود بر ماه

مقایسهٔ موشک‌ها و فضاپیماهای آپولو (بزرگ‌ترین)، جمینای (اندازهٔ میانی) و مرکوری (کوچک‌ترین)

پروژهٔ آپولو یکی از معروف‌ترین مأموریت‌های علمی تاریخ آمریکا و جهان بود که طی آن ۱۲ انسان با ۶ فضاپیما (آپولو ۱۱: نیل آرمسترانگ و باز آلدرین، آپولو ۱۲:پیت کنراد و آلن بین، آپولو ۱۴: آلن شپارد و ادگار میچل، آپولو ۱۵: دیوید اسکات و جیمز بنسن اروین، آپولو ۱۶: جان یانگ و چارلز دوک، آپولو ۱۷: یوجین کرنانو هریسون اشمیت) بر کرهٔ ماه گام نهادند. همهٔ فضاپیماهای این پروژه با موشک ساترن ۵ از پایگاه فضایی کندی به فضا پرتاب می‌شدند. این ۱۲ مرد که میان سال‌های ۱۹۶۹ و ۱۹۷۲ بر ماه گام نهادند، بیش از ۱/۳ تُن از سنگ‌های ماه را به زمین آوردند. در طول این پروژه، ابتدا طی ۲٫۵ دقیقه، فشاری ۷٫۶ میلیون پوندی بر فضاپیما وارد می‌شد تا فضاپیما با سرعت ۹٬۶۰۰ کیلومتر بر ساعت (۶٬۰۰۰ مایل بر ساعت)، ۶۵ کیلومتر (۴۰ مایل) از سطح دریا فاصله بگیرد. هزینهٔ پروژهٔ آپولو در کل ۲۰٬۴۴۳٬۶۰۰٬۰۰۰ دلار بود.^[۲۲]

نگاره‌ای تاریخی از باز آلدرین در سطح ماه طی مأموریت آپولو ۱۱. بر روی کلاه شیشه‌ای او نیل آرمسترانگ دیده می‌شود.

آپولو ۸ دومین پرواز سرنشین‌دار آپولو و نخستین پرواز آپولو با استفاده از موشک ساترن بود. این مأموریت نخستین مأموریت فضایی در نزدیکی ماه و ادامهٔ برنامهٔ توسعهٔ قابلیت فرود بر ماه بود.^[۲۳] سرانجام، فضاپیمای آپولو ۱۱ در ۲۰ ژوئیهٔ ۱۹۶۹ بر کرهٔ ماه فرود آمد. آپولو ۱۱ پیش از فرود بر ماه، جدا شد و آرمسترانگ و آلدرین درون گردونهٔ ماه‌نشین آپولو رفتند و مایکل کالینز درون گردونهٔ فرماندهی و خدمات آپولو ماند و پایش به ماه نرسید.^[۲۴] سپس در ۲۱ ژوئیهٔ ۱۹۶۹، آرمسترانگ برای نخستین بار بر کرهٔ ماه گام نهاد و پس از او آلدرین بر این کره گام نهاد و آرمسترانگ و آلدرین به ترتیب نخستین انسان‌هایی شدند که بر ماه گام می‌گذارند.^[۲۵]

آپولو ۱۲ نیز مانند آپولو ۱۱ موفقیت‌آمیز بود و طی آن پیت کنراد و آلن بین بر ماه گام نهادند.^[۲۶] اما آپولو ۱۳ که حامل سه فضانورد به نام‌های جیم لوول، جک اسویگرت و کن متینگلی بود، نتوانست به ماه برسد. فضانوردان در شب ۱۳ آوریل در حالی که ۳۲۲٬۰۰۰ کیلومتر (۲۰۰٬۰۰۰ مایل) از زمین فاصله داشتند و در نزدیکی کرهٔ ماه بودند، فضاپیما هشدار داد که فشار مخزن هیدروژن کم است. سرانجام فضانوردان وادار شدند که به کرهٔ زمین بازگردند.^[۲۷] اما مأموریت‌های بعدی آپولو از آپولو ۱۴ تا آپولو ۱۷ همگی موفقیت‌آمیز بودند و در این ۴ مأموریت، ۸ نفر بر ماه گام نهادند. مأموریت‌های آپولو ۱۵، ۱۶ و ۱۷ اطلاعات مهمی دربارهٔ ویژگی‌های زمین‌شناسی ارائه کردند و این اطلاعات موجب شکل‌گیری نظریه‌هایی دربارهٔ تشکیل هسته، گوشته و پوستهٔ کرهٔ ماه شد. آپولو ۱۱ ششمین و بازپسین باری بود که در طول آن انسان بر ماه گام نهاد و پس از آن، تاکنون گام هیچ انسان دیگری به ماه نرسیده‌است.^[۲۲]

اسکای‌لب (۱۹۷۹-۱۹۶۵)[ویرایش]

نوشتار اصلی: اسکای‌لب

اسکای‌لب بر فراز زمین در سال ۱۹۷۴

اسکای‌لب نخستین ایستگاه فضایی آمریکا بود. این مدارگرد بزرگ بدون سرنشین که بالای آخرین موشک ساترن ۵ ناسا نصب شده‌بود، در ۱۴ مه ۱۹۷۳ به فضا پرتاب‌شد. نخستین بار سه سرنشین پروژهٔ آپولو درون این ایستگاه فضایی، آزمایش‌های علمی پیشگامانه‌ای (حدود ۳۰۰ آزمایش) به مدت ۱۷۱ روز از ماه مه ۱۹۷۳ تا فوریهٔ ۱۹۷۴ انجام‌دادند. این پروژه راه را برای پروازهای طولانی‌مدت بشر و طراحی و پرتاب ایستگاه فضایی بین‌المللی هموار کرد. درون اسکای‌لب به اندازهٔ یک خانهٔ سه خوابه و بسیار بزرگ‌تر از کپسول کوچک آپولو بود. پهنای این ایستگاه ۲۶/۳ متر (۸۶/۳ فوت) و قطر آن ۷/۴ متر (۲۴/۳ فوت) بود و وزن آن ۷۷ تُن (۱۶۹٬۹۵۰ پوند) بود.^[۲۸]

دومین گروه فضانوردان اسکای‌لب به رهبری آلن بین که پیش از آن بر ماه گام نهاده‌بود، به این ایستگاه رفتند. به غیر از دو گروه نخست و دوم، گروه سوم فضانوردان نیز به اسکای‌لب رفتند و این پروژه در کل سه گروه فضانورد داشت. سرانجام در ۱۱ ژوئیهٔ ۱۹۷۹، اسکای‌لب دچار یک مشکل شد و ناسا کوشید تا به بهترین شکل اسکای‌لب را روی زمین فرود بیاورد. اما در اثر یک اشتباه ریاضیاتی، قطعات اسکای‌لب در استرالیا سقوط‌کرد، اما هیچ کسی آسیب ندید. پایان کار اسکای‌لب موجب توقف ناسا در پروازهای فضایی طولانی‌مدت شد.^[۲۹]

پروژهٔ آزمایشی آپولو–سایوز (۱۹۷۵-۱۹۷۲)[ویرایش]

نوشتار اصلی:  نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: